Tìm hiểu phong tục ma chay của người H’mông

Mỗi dòng họ người Mông lại có cách làm đám ma khác nhau, trong bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu phong tục ma chay của người H’mông ở nhiều vùng dân tộc nước ta.

Phong tục ma chay người Mông ở Hà Giang

Trong các phong tục tập quán lâu đời của mình, người Mông ở Hà Giang rất tôn sùng và coi trọng nghi lễ thờ cúng tổ tiên, tổ chức ma chay chu đáo. Mỗi dòng họ người Mông lại có cách làm đám ma khác nhau, trong các phong tục tập quán lâu đời của mình, người Mông đến tuổi trưởng thành sẽ được người già truyền lại kinh nghiệm để khi ra đi, con cháu sẽ biết cách làm ma chay theo đúng nghi lễ của người Mông.

Phong tục tập quán phơi xác người chết của người Mông ở Hà Giang

Từng gia đình lại có những quy tắc riêng dựa trên cơ sở là phong tục truyền thống của dân tộc. Khi có người mất, người Mông ở trên Hà Giang sẽ treo xác trong nhà, bón cơm cho người chết vào bữa ăn. Họ sẽ làm lễ treo xác người chết trong nhà nhiều ngày rồi mới mang ra phơi nắng và đem chôn cất. Trước khi đưa đi chôn phải làm thủ tục phơi xác.

>>Có thể bạn quan tâm: Cao đẳng Dược TPHCM tuyển sinh ngành gì?

Lý giải về điều này, trong đám tang của người H”mông hay treo xác chết ở trong nhà là vì:

• Họ muốn kéo dài thời gian cho con cháu, họ hàng ở xa về đưa tiễn lần cuối
• Đây là phong tục truyền thống đã ăn sâu vào máu của họ nên rất khó thay đổi được.
• Trong nhà có bao nhiêu con cháu thì sẽ phải treo xác người chết từng đó ngày.
• Trong quá trình để xác người chết treo trong nhà, phải dùng loại thuốc xịt của Trung Quốc để côn trùng hay ruồi nhặng nào bay vào xác người tính ra tiền Việt khoảng 60.000 ngàn đồng. Có thuốc này sẽ hạn chế được mùi hôi thối.
• Người Mông từ bao đời nay vẫn quan niệm khi gia đình có người chết, khi làm đám ma càng lâu, mổ nhiều dê bò, lợn, gà thì người chết sẽ có thêm của cải để về thế thời âm phủ có cuộc sống no đủ, sung túc, không phải chịu cảnh nghèo đói như khi còn sống.

Phong tục ma chay người Mông ở Mường Lát – Thanh Hóa

Phơi xác 7 ngày, cả bản ăn cỗ là phong tục tập quán người đồng bào H’Mông ở Mường Lát – Thanh Hóa. Và việc ma chay được đánh giá là một trong những hủ tục ghê rợn nhất của người H’Mông tại Mường Lát – Thanh Hóa. Người H’Mông tại Mường Lát – Thanh Hóa vẫn còn khá nhiều phong tục lạc hậu, cổ hủ tồn tại đến ngày hôm nay. Chính điều này khiến cho đời sống của nhân dân lẩn quẩn trong đói nghèo, chìm trong nợ nần sau những hủ tục tổ chức. Theo phong tục của người H’Mông, trong nhà có ma chay gia đình không bỏ vào quan tài ngay mà để người chết nằm ở bên ngoài từ 5 đến 7 ngày. Nếu người thân chết mà bỏ ngay vào quan tài sẽ trái với tục lệ và linh hồn người chết sẽ không được siêu thoát, không lên được trời, gây phiền hà cho người đang sống, gây ra bệnh tật, ốm đau. Vì thế, khi có người thân mất, các gia đình người H’Mông Mường Lát – Thanh Hóa đặt người đã khuất vào cáng để trên một tấm ván treo lên sát vách giữa gian nhà. Sau thủ tục treo xác người Mông mới đưa thi thể đi chôn.

Tục ma chay này đã có từ rất lâu đời và hiện nay người Mông vẫn phải giữ. Họ cho rằng việc phơi xác của người chết ở giữa gian nhà là để tổ tiên về nhận linh hồn của người chết lên thiên đàng. Việc để xác chết lâu ngày trong nhà ngửi rất buồn nôn, nhưng vẫn phải chịu vì đây là tục lệ.

Đồ cúng người chết của người H’Mông rất nhiều, bao gồm cây xua ma quỷ, cây thang, vải vóc, trâu, bò, lợn gà. Người trong gia đình vẫn ăn, ngủ bình thường gần bên xác chết lễ cúng được tiến hành liên tục trong 5 đến 7 ngày. Nhiều gia đình nghèo có đám ma cũng phải vay tiền khắp nơi mua sắm đồ lễ để cúng cho người chết.