Khi năm cũ sắp qua, năm mới cận kề, khắp các gia đình Việt Nam lại tất bật với phong tục dọn dẹp nhà cửa cuối năm. Đây không chỉ là công việc dọn dẹp thông thường, mà còn là một nét đẹp văn hóa lâu đời, gửi gắm niềm tin, ước vọng về một năm mới an lành, sung túc. Cùng Duxuandonlocphattai.com tìm hiểu kỹ hơn về phong tục này để thêm trân trọng và gìn giữ truyền thống quý báu của dân tộc.
Nguồn gốc và ý nghĩa của phong tục dọn dẹp nhà cửa cuối năm
Dọn dẹp nhà cửa cuối năm là phong tục truyền thống đã có từ lâu trong đời sống người Việt. Từ xa xưa, ông bà ta quan niệm rằng khi Tết đến, mọi thứ trong nhà cần được sạch sẽ, mới mẻ để đón tài lộc và vận may. Ngôi nhà là nơi cư ngụ của thần linh, gia tiên, do đó không thể để bừa bộn, bụi bặm trong dịp trọng đại nhất năm.
Ngoài ra, dọn dẹp nhà cửa cuối năm còn mang các ý nghĩa sau:
- Tẩy trừ điều xui xẻo trong năm cũ, đón sinh khí mới cho năm mới.
- Tưởng nhớ tổ tiên, chuẩn bị không gian sạch đẹp để đón các cụ về ăn Tết cùng con cháu.
- Mang lại cảm giác mới mẻ, tươi vui cho các thành viên trong gia đình.
- Gắn kết các thành viên trong nhà thông qua hoạt động chung.
Không chỉ là việc làm hữu ích về mặt vật chất, phong tục này còn mang ý nghĩa tinh thần sâu sắc, nuôi dưỡng giá trị gia đình đoàn viên.

Thời điểm dọn dẹp nhà cửa cuối năm
Thông thường, các gia đình sẽ chọn dọn nhà vào khoảng 15 tháng Chạp đến 28, 29 Tết, tránh để quá cận ngày 30 vì dễ gây mệt mỏi, không kịp chuẩn bị chu đáo cho các nghi lễ Tết.
Ở một số vùng, người ta còn chọn ngày tốt, giờ hoàng đạo để bắt đầu công việc này, mong mọi việc được hanh thông, suôn sẻ.
- Miền Bắc: Dọn nhà khoảng từ rằm tháng Chạp trở đi, sau khi làm lễ cúng ông Công ông Táo.
- Miền Trung, miền Nam: Linh động hơn, nhưng thường tránh dọn nhà vào mùng 1 Tết.
Lưu ý: Người xưa kiêng kỵ việc quét nhà vào mùng 1 Tết, vì sợ quét đi tài lộc. Do đó, việc dọn dẹp nên hoàn tất trước giao thừa.
Quy trình dọn dẹp nhà cửa cuối năm
Lập kế hoạch
- Lên danh sách những việc cần làm: lau dọn bàn thờ, phòng khách, phòng ngủ, bếp, sân vườn…
- Phân chia công việc cho các thành viên trong gia đình.
- Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ: chổi, khăn lau, nước lau sàn, chất tẩy rửa, cây cảnh trang trí…
Các công đoạn dọn dẹp
Lau dọn bàn thờ gia tiên
- Đây là khu vực quan trọng nhất cần được lau dọn cẩn thận.
- Dùng nước ấm pha rượu gừng để lau bàn thờ, tượng thờ.
- Thay mới hoa tươi, bát hương, đèn nến nếu cần.
- Thực hiện với thái độ thành kính, nhẹ nhàng.

Xem thêm:
Quét dọn và lau chùi toàn bộ không gian sống
- Quét sạch mạng nhện, bụi bẩn trên trần nhà, tường, góc khuất.
- Lau chùi kỹ các cửa sổ, cửa chính, tay nắm cửa — những nơi đón khí mới vào nhà.
- Làm sạch sàn nhà, đặc biệt là ở khu vực phòng khách nơi đón tiếp khách trong dịp Tết.
Sắp xếp lại vật dụng
- Loại bỏ các đồ vật cũ kỹ, hư hỏng, không còn dùng đến.
- Sắp xếp lại đồ đạc gọn gàng, tạo không gian thông thoáng, sạch sẽ.
- Tránh để các góc nhà tối tăm, bừa bộn, vì theo phong thủy điều này dễ tích tụ khí xấu.
Làm mới không gian sống
- Trang trí cây cảnh như hoa mai, hoa đào, quất, cúc… tượng trưng cho may mắn.
- Treo câu đối đỏ, đèn lồng tạo không khí Tết rộn ràng.
- Đặt thêm các vật phẩm phong thủy để thu hút tài lộc, bình an.
Phong tục dọn dẹp nhà cửa cuối năm là một nét đẹp truyền thống giàu giá trị tinh thần và giáo dục. Nó không chỉ giúp không gian sống trở nên sạch đẹp, tươi mới mà còn là dịp để các thành viên trong gia đình gắn kết với nhau, cùng nhau chuẩn bị đón một năm mới hạnh phúc. Chính vì thế, hãy giữ gìn và phát huy phong tục này một cách văn minh, ý nghĩa, để mỗi cái Tết về lại thêm trọn vẹn trong từng mái ấm Việt.